بسم الله الرحمن الرحیم
من احد آوریده به شماره نظام مهندسی 5171 ناظر ساختمانی واقع در خیابان عارف کوچه شریعتی پلاک 9زمان جمعه4 شهریور ماه 1395
ساختمان فوق الذکر دارای پروانه ساختمانی صادره از شهرداری منطقه 10 میباشد
من وجناب آقای مهندس قویدل (مشارکت کننده ملک فوق) به همراه بنا و کارکر مشغول اجرای عقب کشی از حد جنوب ساختمان بودیم که همسایه مانع از اجرای دیوار شده و به برزن شهرداری شکایت میکند بعد از مدتی برزن منطقه 10 (آقای نقدی و دار و دسته) در محل حاضر میشوند و مانع اجرای دیواری میشوند که رئیس رئیسشان جناب آقای مهندس خوشنواز شهردار منطقه 10 پروانه ساختمانی ملک فوق را امضا کرده است.بنده و مهندس قویدل هرچقدر به برزنها توضیح دادیم که ما پروانه ساختمانی داریم به حرف ما گوش نکردند مثل اینکه همسایه پسر خاله برزن بود.حتتا با همسایه درگیر هم شدیم وکار به سوا کردن من و همسایه انجامید. ایشان بدون توجه به پروانه ساختمانی و حتتا بدون دادن یک برگ اخطار مانع ازاجرای دیوار شده و کار را به شنبه 5 شهریور ماه 1395 موکول مینمایند تا کارشناس منطقه به محل اعزام شده و تصمیم گیری نمایند.روز شنبه از راه میرسد و خبری از شهرداری تا ساعت 12 نمیشود . مشارکت کننده ساختمان جناب آقای مهندس قویدل به بنا و کارگردستور اجرای دیوار را میدهد.در این هنگام نیز همسایه با داد و بیداد مانع اجرای دیوار میشود و برزن های شهرداری از راه میرسند وتوجهی به پروانه نمینمایند و بعد از کلی صحبت و بحث وجدل دستور توقف شفاهی را صادر مینمایند و یک ردیف سفالکاری را تخریب مینمایند بنده که خواهان برگ اخطار بودم به کنار رانده میشوم .بعد از اینکه دیدم برزن ها مشغول تخریب دیوار شده اند من نیز مشغول فیلم برداری از صحنه تخریب میشوم که آقای نقدی و دارودسته به سر من ریختند و موبایل را پنج نفری از دست من گرفتند و ضبط کردند.در این حین مهندس قویدل نیز مشغول فیلم برداری بود که بعد از من مورد حمله و تهاجم برزن ها قرار گرفت.حدود 40 نفر از همسایگان و کارگران در این لحظه مشغول تماشای این درگیری بودند.برزن ها یک عدد فرغون حدود 200عدد سفال دو عدد شمشه فلزی و بیل و تیشه ما را بدون اجازه از داخل ملک شخصی مهندس قویدل برداشتند و باخود بردند.مهندس قویدل نیز ماشین خود را پشت ماشین برزن پارک کرد و به پلیس 110 زنگ زد که برزن ها ایجاد درگیری در این منطقه کرده اند.بعد از آمدن پلیس موبایل بنده از برزن گرفته شد و توسط پلیس فیلم ظبط شده پاک گردید.بعد به کلانتری ارجاع داده شدیم وحدود 1 ساعت علاف شدیم.بعد از رهایی از کلانتری به بازرسی شهرداری منطقه 10 رفتیم و شکایت خود را به استماع جناب آقای مهندس فوزی رئیس محترم بازرسی رساندیم که با درایت ایشان این کار به حل و فصل رسید و در حضور ما شخصا به آقای نقدی تلفن زدند و محترمانه به ایشان گوشزد کردند که شما اصلا حق دخالت در ساختمان شخصی که پروانه ساختمانی دارد را ندارید و هر کسی شکایت به شما کرده آنها را باید به شهرسازی منطقه هدایت نمایید تا مانع از بد نام شدن شهرداری در نزد شهروندان شوید.ایشان بعد از قطع کردن تلفن به ما اطمینان خاطر دادند که دیگر در این مسئله شهرداری ورود نخواهد کرد و دیگر کسی از زیرمجموعه شهرداری را در این امر مشاهده نخواهید کرد.اما باز هم همسایه دست بردار موضوع نبود .تا اینکه دوباره کارشناس شهرداری به محل آمد و توضیح داد که پروانه ساختمانی ایرادی ندارد و عقب کشی صحیح میباشد که همسایه بازهم گوش شنوایی نداشت.روز بعد از شهرداری جناب مهندس فوزی رئیس بازرسی به سر ساختمان آمده بود که همسایه را قانع نماید که ما کار خلافی انجام نمیدهیم اما باز هم همسایه دست بردار نبود و به ما تهمت میزد که با پول مامورین شهرداری را خریده ایم و در عرض 3 روز نقشه ها را تغییر داده ایم .روز بعدی همسایه شکایت پیش حراست شهرداری برده بود که شاهد حضور شخصی جناب آقای مهندس جعفری رئیس محترم حراست شهرداری منطقه10 جهت حل و فصل این موضوع بودیم که باز هم همسایه گوش شنوایی نداشت.این مسئله در جریان میباشد و دلخوری بنده از آقای نقدی و دارو دسته برزن ها میباشد که با وجود معرفی بنده که مهندس ناظر ساختمان فوق میباشم و این ساختمان دارای پروانه میباشد و هنوز خلافی رخ نداده که شما دنبال پیگیری آن باشید و با دیدن نقشه های اصلی و پروانه قانع نشدند مثل اینکه همسایه پسرخاله برزن ها بود و به حرف بنده و مهندس قویدل گوش ندادند و باعث درگیری بین بنده و همسایه شدند.که بنده این کار را از چشم آقای نقدی دیدم که اگر تاملی مینمودند حق را به ما میدادند در صورتیکه با اشتباه رای دادن ما را به دردسر بزرگی انداختند.
در ثانی جناب آقای نقدی و دارو دسته:پروانه ساختمانی که از طرف شهرداری صادر میشود توسط شخص شهردار امضا میگردد ونباید شاهد بی حرمتی به آن توسط هر کس علی الخصوص پرسنل زحمت کش شهرداری باشیم چونکه جناب نقدی این پروانه توسط رئیس رئیس شماامضا میشود و این امضا حرمتی دارد.
ثالثا جناب نقدی بخشی ازحقوق ماهانه شما و پرسنل زحمت کش شهرداری با پرداخت عوارض و صدور پروانه ساختمانی تامین میگردد و به کسی پروانه مفت نمیدهند که شما و امثال شما مانع از اجرای مفاد پروانه ساختمانی باشید.
رابعا نقدی جان جرمی را که مجرم مرتکب آن نگردیده است چگونه میگویید که شما مجرم میباشید .شما باید دخالت نمیکردید و میگذاشتید دیوار اجرا شود سپس میگفتید این دیوار خلاف اجرا شده و باید به شهرداری تشریف بیاورید در صورتیکه مانع اجرای دیوارشدید آیا همیشه شما اینکار را انجام میدهید یا وقتیکه پسر خاله شما شاکی باشد آنقدر مته به خشخاش میگذارید .
خامسا نقدی تو را به خدا واگذار مینمایم تا شاید به خود بیایید و آبروی شهرداری محترم تبریز و پرسنل زحمت کش شهرداری تبریز را نبرید که عموی مرحوم بنده نیز جز همین پرسنل زحمت کش شهرداری بود.
احد آوریده
سهندین یاشاییشی :
20- نجی عصر ، گونئی آذربایجان میللی – موباریز شعیر سیماسیندا پارلایان سؤنمز اولدوزلاردان بیری و بلکه ده بیرینجی سی ساییلان بولود قاراچورلو(سهند) ، مشهدی مطلب اوغلو ، 1305 – نجی ایلده ماراغا شهرینده بیر ایشچی عاییله ده دوغولموشدور و 1358 ـ نجی ایلده دونیاسین دییشدیریب .
دوغما ائل عادت و دبلریله ایلگیله نن آتا و آناسی ، اؤز کؤرپه لرینه «بولود» آدینی سئچدیلر . اونلار بو آدی سئچمکده کیم بیلیر ، بلکه آذربایجانین جوشغون و بولودلاری شیمشک چاغان طبیعتینی و بلکه ده بولودون بیر گون یاغمورلو بولود اولوب ، آذربایجان شعیر گولشنینی سوواریب گوللندیردییی اوچون او آدی وئرمیشلردیر .
بولود قاراچورلو ، ریضاخان ایستیبدادی نین اَن قوروخونج ایللرینده ، یعنی آذربایجان خالقینین میللی – مدنی وارلیغی تاپدالاندیغی و لاغا قویولدوغو ایللرده دوغولوب ، بویا – باشا چاتدی . او درس اوخوماق اوچون گئتدییی مدرسه ده اؤز آنا دیلینده اوخویوب – یازماق و حتتا دانیشماقا حاقلی اولماسا بئله ، یارادیجیلیغینا باشلادیقی گوندن شعیر و منظومه سینین اساس حیصصه سینی آنا دیلینده یازماغا باشلادی و عومرونون سونونا قدرده بو دؤزولمز شراییطه باخمایاراق اؤز وارلیغی ، دیلی ، تاریخی ، مدنییتی ، یولوندا یورولمادان و یئنیلمه دن جار چکیب ، قلم چالدی .
او ، هله گنج ایللریندن سییاسی – ایجتیماعی موباریزییه قوشولوب و ریضاخان ایستیبدادینین ییخیلماسی ایله دئموکراتیک جریانلاردا فعال اولاراق ایش بیرلییی آپاریر و 1324 – جی میللی حرکتده فعالجاسینا ایشتیراک ائدیر و شاعیرلر مجلیسینده اؤز فعالییتینه داوام ائتدیریر . بو حرکتین قانا چکیلمه سینده ن درین و آجیلی خاطیره لرینی عؤمرونون سون ایللرینه قدر اونودمامیش و یئری گلدیکده شعیرلرینده جانلاندیرمیشدی . شاعیر شعیر دونیاسینی گئنیشلندیریر و بو ساحه ده داها آرتیق چالیشیر .
29-1328 ایللری اونون شاعیرلیک دؤورونون بارلی دوورانیدیر . نفتین میللی اولان حرکتلریندن یئنی باشدان گرگین بیر موباریزییه گیریر و 1332 – نجی ایلین کودئتاسیندان اؤنجه دن دوستاقا آلینیر و بوندان سونرادا دوستاقلاردا موباریزه سینه داوام ائتدیریر . آنجاق دوستاقدان چیخدیقدا تبریزه دؤنمه یه ایجازه وئریلمیر و مینلرجه آذربایجانلی لار کیمی تهرانا سورگون ائدیلیر .
بو ایللر سهندین یارادیجیلیقی داها درینله شیر و اساسلی اثرلر خالقیمیزا سونماغی اؤزونه بویوک مقصد کیمی گؤتورور و بو ایشدن بؤیوک باشاریلار اله گتیریر و اونون شیرین میوه سی اولان «سازیمین سؤزو» ، «دده مین کیتابی» و «قارداش آندی» اولان دده قورقود کیتابینین اون ایکی بویونو بو گونکو شعیر دیلیمیزه آلیر.
اولو سهندین شعیرلرینده بوتون بعدلاری گؤرمک اولار اونون هیجا وزنلرینده یازدیغی شعیرلر چاغداش آذربایجان شعیری نین تیپیک نمونه سی دیر . خالق ادبیاتینین ذوق آلیب ، اینسان سئورلیک ، عصرلر بویو آختاردیغی عدالت ، سعادت ، آزادلیق و اینسان سئورلیک ، سهندین اثرلرینده اساس رول اویناییب ، آپاریجی اولموشدور .
یاساق
طالعیمه سن باخ
دوشونجه لریم یاساق
دویغولاریم یاساق کئچمیشدن سوز آچماغیم یاساق
گله جکدن دانیشماغیم یاساق
آتا- بابامین آدین چکمه ییم یاساق!
بیلیرسن؟
آنادان دوغولاندان بئله
اوزوم بیلمه یه بیلمه یه
دیل آچیب دانیشدیغیم دیلده دانیشماغیمدا یاساق ایمیش، یاساق
آتا – بابا مثللریمیز ، آشیق ادبیاتی اؤرنکلری سهندین شعیرلرینده اؤزونو قورویا بیلمیش و اونون اَن کؤوره ک دویغولارینی تمثیل ائده ن شاعیرانه جومله لر اولموشدور .سهندین فلسفی دوشونجه سی ، حکیم زنوزی ، مولا محمد باقیر خلخالی و حکیم هیدجی نین قلسفی زنجیری نین سون حلقه لرینده ن بیریسی حساب اولور .
سهند اینسانی لشمیش فلسفی دوشونجه میزی ، بیرده ایجتماعی لشدیریر و سیاسی لشدیریر . رحمتلیک گنجعلی صباحی دئمیشکن : «بولود قاراچورلو (سهند) بیر موتفکیر ، بیر فیلسوف کیمی حایاتین درینلیک لرینه جوماراق ، آزادلیق و موباریزه یوللارینی گنجلییه نیشان وئرمک اوچون ، سوندورولموش میللی دویغو ، میللی شعوری اویاتماغا چالیشدی»
آنجاق بیر سؤزوم وار ، منده اینسانام ،
دیلیم وار ، خالقیم وار ، یوردوم – یووام وار .
یئردن چیخمامیشام گؤبه لک کیمی ،
آدامام ، حاقیم وار ، ائلیم – اوبام وار .
سهند ، دیلیندن مودافعه ائده رک جانینی ، عؤمرونو بو یولدا قویوب ، هر ایشکنجه یه دؤزوب ، هله ده دؤزور ، آنجاق یولوندان دؤنمه ییر :
قورتولوش ایسترم محکوم ائلیمه
بو نه شیلتاقدیر ، نه طاماهکارلیق
دیلیزه دیمیره م ، دیلیمه دیمه
بو سؤزون هاراسی سوچدور ، گوناهدیر ؟
سهندین اثرلری
سهندین اوره یی دویونتودن دایانان گونه قدر بو عشقی اؤزویله دولاندیریب و یارادیجیلیغی ایله بو عشقیدن یازیب یایمیشدیر . بو چالیشمالارین نتیجه سینده دیرلی اثرلرین اؤز سئویملی خالقینا سونا بیلمیشدیر . آشاغیداکی اثرلری بوگون الیمیزده دیر :
1. آراز 2. خاطیره 3. سازیمین سؤزو 4. دده مین کیتابی 5. قارداش آندی
6. ارمغان 1 و 2 ۷. منظوم مکتوبلار 8. چئشیدلی تورکجه و فارسجا شعیرلر
آراز و خاطیره ؛
سهندین ایجتیماعی – سییاسی فعالیت لره 1320 – نجی ایلده باشلامیش ، آنجاق 28 و 29 – نجی ایلرده بو ایکی اثری یازمیشدیر کی اونلاردان میللی نهضتدن جانلی تصویرلر یارادیب و بو زاماندان اوره یینه آجیلی – شیرینلی خاطیره لری کاغاذ اوستونه گتیرمیشدیر . تاسوفله بو ایکی اثر موستقیل صورتده چاپ اولمامیش ، بلکه اونلارا بیر ایشاره اولاراق ، بیر سیرا عالیم لریمیزین یازیلاریندا گلمیشدیر . او جومله دن محمد علی فرزانه و دوکتور سلام الله جاوید دن آد آپارماق اولار .
سازیمین سؤزو ؛
سهند بو اثرینده دده قورقود بویلارینین3 سویونو شعیره چکمیشدیر . سهندین بویوک هونری بوردادیر کی او دده قورقود بویلارینی ساده شکیلده شعیره چکمیر ، بلکه ایلک اؤنجه بو اثری تانیتدیریر سونرا او بویلاردا اولان میللی روحو آچیقلاییر و اوخوجودا حاضیرلیق یارادیر و اوننان سونرادیر کی متنی بو گونکو آخیجی ، مؤحکم و گوزل دیلیمیزده روایت ائده رک شاعیرانه فیکری ایله آچیقلاییر و گئنیشلندیریر . شاعیر دونیانین بوگونکو دوروملاریندان دا غافیل قالماییر و او بویلاردان اوخوجوسونو یئنی اثرین ایستعمار سیاست لرینی گؤسترمه یه چالیشیر او جومله دن ویتنام و آفریقانین موباریزه سینی تانیتدیریر . بو اثر 1344 – نجی ایلده گیزلی بیر صورتده تبریزده یاییملانیر .
ددمین کیتابی ؛
سهند بو اثرینده دده قورقود بویلارینی 3 بویونو شعیره چکمیشدیر.
قارداش آندی ؛
سهند بو اثرده دده قورقود بویلاریندان قالان 6 بویونو سونا یئتیریر. کی بوتونلوکله دده قورقودون 12 بویونو بو اوچ کیتابدا یئرلشدیریر.
بو اوچ اثرین نئجه نشر اولونماسی باره ده :
سهندین ایکی اثری «سازیمین سؤزو» و «ددمین کیتابی» اینقیلابدان سونرا نئچه دونه لر چاپ اولموش و هامان فرزانه ادیبین اؤن سوزویله یایلمیشدیر . سونرا همین ایکی جیلد و بیر نئچه باشقا شعیرلریله بهروز ایمانی طرفیندن ایکی جیلد ده و جیبی قطعینده تبریزده یئنی باشدان یاییلمیشدیر . سهندین کامیل اثری دده قورقود کیتابینین 12 بویو بیر جیلدیده 2002 ایلینده سوئد اؤلکه سینده استکهلم شهرینده یاییلیر و بوردا یئنه محمد علی فرزانه جینابلاری نین هوممتی اونون اوستونده دیر.
سازیمین سؤزو :
1. دلی دومرول
2. دیرسه خان اوغلو بوغاج
3. قانلی قوجا اوغلو قانتورالی
ددمین کیتابی :
4. قاراجیق چوبان
5. بکیل اوغلو ایمران
6. تپه گؤز
قارداش آندی :
7. اوشون قوجا اوغلو سگرک
8. اولاش اوغلو خان خان قازان
9. قازان بیین اوغلو اوروز
10. قازلیق قوجا اوغلو یئگنگ
11. بایبورانین اوغلو بامسی بئیرک
12. دیش اوغوزون ایچ اوغوزا یاغی اولماسی .
ارمغان 1 و 2 ؛
ارمغان عونوانلی اوزون شعیر ، بولود قاراچورلو (سهند) ین آذربایجان شاعیرلرینه اولان سؤزلرینی ائحتیوا ائدیر . ارمغان ایکی اوزون شعیردن عیبارت اولدوقونا گؤره ارمغان 1 و 2 آدلانیر . بو ایکی شعیرده 1350-1340 (1345 – نجی ایلین آذر آییندا) ایللرینده یازیلاراق ایلک دفعه 1359 – نجی ایلده ایشیق اوزو گورور و دوکتور سلام الله جاوید ، «دوستلار گؤروشو» کیتابیندا یاییملاییر .
بیرینجی ارمغان دا شاعیر «رستم» - سلیمان رستم ایله ایراندا اولان گؤروشونده اونا بیر ارمغان وئرمک ایسته ییر و اوز توتوب اوره ک سؤزلرینی سؤیله ییر .
من ائل شاعیرییم سؤزوم ائلیندیر ،
اوره ییم ائلیندیر ، گؤزوم ائلیندیر ،
ائلیمین نامینا ، اوره ک سؤزومو ،
قلبیمی ، کونلومو ، ایکی گؤزومو ،
ارمغان اولاراق وئریرم سنه ،
آپار ! ائللریمه ، آپار ! وطنه ...
سهند بو ارمغانلار برابر بوتون آذربایجانلیلارا ، شاعیرلرینه سلام یوللاییر . او جومله دن : صمد وورغون ، جعفر جبارلی ، شاییق ، صابیر ، واحید ، خندان ، بولبول ، اوزئییر حاجی بی اوف ، وهابزاده ، راحیم ، موروارید دیلبازی ، آذر اوغلو ، علی توده ، رسول ریضا ، مدینه گولگون ، کورچایلی و.....
ایکینجی ارمغان 1347 – نجی ایلین فروردین آییندا سؤیله میشدیر . بو دفعه ایکی ایل بیرینجی گؤروشلریندن کئچیب ، غفلتن هامان قوناق بیرده گؤروشه گلیر . بو دؤنه اونونلا دردلشیر ، اوره ک سؤزلرینی سؤیله ییر و اونا وئردییی بو دفکی ارمغان بو اولور و اؤز اسیر خالقیندان اونا دانیشیر .
دیلیمی دالیمدان چیخاتسالاردا ،
قوی قارداش دردیمی دئییم باری .
گونئیدن قوزئیه ، شرقدن قربه ،
هانسی خالقی گؤردون بیزیم تک ذلیل ؟
شاعیر ، ویتنام ، کوره و آلمان کیمی اؤلکه لرین بؤلونمه سینه ایشاره ائدره ک ، آیدینجاسینا بئله سؤیلور :
حایاتین آمانسیز بیر قانونو وار
تعصوب سیز میللت گرک خار اولسون
شاعیر داوام ائدیر :
میللی تعصوبدن دانیشدیم ؟ اولسون ،
اصلینی ایتیرن حارام زادادیر .
مرد اوغول وطنین ، حقین ایتیرمز ،
وطن اینسانا اَن بویوک آنادیر .
سهند بیر دویغولو و دوشونجه لی شاعیر دیر آنجاق اینسان سئورلیک و ائل سئورلیک اونون آرمانی و ایده آلی دیر او بو باره ده دئییر کی :
اینسانلیق بیرلییی ایده آلیم دیر ،
قارداشلیق ، یولداشلیق ، ابدی باریش .
دونیادا اَن بویوک آرزیلاریمدیر
بئله بیر آرزیلاری اولان شاعیر اوز خالقینی سئومه یی و اونون حاقیندان دانیشماغی اؤزونه بورج بیلیر :
آنجاق بیر سؤزوم وار منده اینسانام ،
دیلیم وار ، خالقیم وار ، یوردوم – یووام وار .
یئردن چیخمامیشام گوبلک کیمی ،
آدامام ، حاقیم وار ، ائلیم – اوبام وار .
مکتوبلار ؛
شاه دؤورونون بوغونتوسوندان یاران شراییطه گورا شاعیرلریمیز بیر-بیرلریله گؤروشمک ایمکانی یوخویدور ، اون اوچون مکتوبلاشیردیلار . سهندیده بئله بیر دوروملا اوز اوزه گلیر . سهند چوخلو شاعیرلرله مکتوبلاشمالاری اولور آنجاق بیر نئچه سی شوهرت قازانمیش و بونلارین آراسیندا شهریارا یازدیغی مکتوب ، چاغداش آذربایجان ادبیاتیندا بؤیوک دؤنوش بیر نوقطه سی یاراتدی. چونکو بو مکتوب شهریارین احوال – روحیه سینی دییشدیردی . اوندا میللی وارلیق دویغولارینی اویاتدی اونا ایلهام باغیشلادی و شهریار اؤزو دئمیشکن شاه اثری اولان «سهندیه» نی بو مکتوبون جاوابیندا یازمیشدیر . بورانی سهندین دیلیجه اوخویالیم :
او ، بو احتشاملا ، بو طمطراقلا
قاپی سین اوزومه آچماسا نه وار ؟
شاهلا رعیتین صحبتی توتماز ،
من بیر اوبالییام ، او دور «شهریار» ........
سهند چوخلو مقدمه لر آچاراق ، شهریاری اؤیور ، آنجاق اؤزونوده تانیتدیریر . اونون حیدربابادا تنقید ائتدییی اینسانلاردان دیفاع ائدیر .
عزیز شهریاریم باغیشلا منی ،
اینجیمه ، داریلما ، فیکرین هاردادی ؟
«مورووتسیز» ده ییل سنین قارداشین ،
آنجاق سنین کیمی اودا دادادیر .
آنجاق چالیشیر شهریارین اوره یینی اله گتیرسین . سونرا اؤز صداقت ، اوره ک یاندیرما ، کئچمک و بئله – بئله خلقیمیزین صیفت لرینی ساییر و دئییر :
دوولتی یه ساخسی لازیم اولاندا ،
ووروب سیندیرمیشیق اؤز کوزه میزی .
و سونرا سورو «ائلیمیزه نه گون آغلامیشیق بیز؟!» آردیجا شهریاردان بئله دیله ییر :
بو گون من سهندم ، سن شهریارسان ،
گل باشین اوجالداق قوجا تبریزین .
بیر کره یادلارین داشینی آتاق ،
چکک قایغی سینی اؤز ائلیمیزین .
سهند بیر میللی روحلو و دویغو شاعیر اولدوغو اوچون ، شهریاری یولا چکیر و اوندان میللی روحو و ذویغونو اویاتماغا ال آتیر و بئله دئییر :
اؤزگه چیراغینا یاغ اولماق بسدیر ،
دوغما ائللریمیز قارانلیقدادیر .
یانیب یاندیرمایاق یادین چیراغین ،
ائومیز سویوخدور ، قیشدیر ، شاختادیر .........
دئمیرم یانمایاق ، آلوولانمایاق ،
یانماسین نئیله سین یازیق پروانه ؟
یانمایاق وفاسیز یادین اودونا .
یاناق ائلیمیزه ، یاناق وطنه !............
وفاسیز گوللرین اوستوندن اوچاق ،
قوناق صداقتلی ائل قوجاغینا .
سولماز عشقیمیزدن بیر پیوند سالاق ،
ائلین شاختا وورموش گول بوداغینا .
سهند بیر موباریز شاعیر اولاق ، زامانین دورومو و گئدیشینی ده یاخشی بولور و شهریارا آرخایین لیق وئریر ، بلکه اوره یینده اولان قورخونو اریدیب آرادان آپارسین و بئله لیکله سهندین مکتوبو سونا چاتیر آمما شهریارین اوره یینده بیر اینقیلاب سالیر :
شاعیر ، سؤزومو قوربته سالما ،
قولاق آس دونیادا گؤر نه سس دیر ؟
باغریوی سیخماسین آتیلان توپلار ،
قیریلان زنجیردیر ، سینان قفسدیر .
بیر باشقا مکتوبودا «قارداشیم (واله)ین مکتوبونا جواب» اثری دیر کی سهند اوزون بیر منظومه ایله اونا جاواب وئرمیشدیر . شاعیرین مکتوبو بو بند ایله باشلاییر :
واله ! اؤیمه منی ، اؤیمه آماندیر !
اودومو یئلله ییب ، آلوولاندیرما !
اؤیوب ، اؤیولمکدن اوره ییم قاندیر ،
بو دردلی شاعیری چوخ اوتاندیرما !
سهند باشقا اثرلری کیمی بو منظومه ده ده اؤز ائلیندن ، وطنیندن و وارلیغیندان مودافعه ائده رک ، بوتون فیریلداقچیلاری قامچیلاییر و بئله دئییر :
چوخ یاخشی بیلیرسیز فیریلداقچیلار !
من نه وطن سیزم ، نه ده گؤبلک ،
دوغما دیاریم وار ، بؤیوک ائلیم وار ،
منیم دیر هم گئچمیش ، هم ده گله جک .........
qaynax SƏHƏNDin facebook yaprağindan
یازان : ندا عبدی
نگاهی به لالایی در زبان، فرهنگ و فولکلور آذربایجان
انسان از ابتدای آفرینش دوستدار نظم و هماهنگی بوده است. این نظم و هماهنگی تا حدی پیش رفته که حتی اصوات هم تابع نظم شده و آهنگ ها را به وجود آورده است. طبیعت و سرشت آدمی همواره از شنیدن موسیقی و ریتم زیبا به وجد آمده، مشعوف می شود و در این میان، حتی لالایی های مادرانه نیز حکایت از این موضوع دارند.
آنچه به عنوان لالایی در گوش نوزاد خوانده می شود، حکایت از ظرایفی دارد که ضمن انتقال آرامش به کودک، به وی فرهنگ و فولکلور را نیز منتقل می کند. آنچه امروز به عنوان لالایی در گوش کودک خوانده می>شود، حکایت از گذشتگان دارد؛ گذشتگانی که این لالایی را برای اولین بار بر زبان آورده اند و این لالایی ها از نسلی به نسلی و بصورت سینه به سینه به امروز انتقال داده شده است.
هر منطقه ای و هر قومی برای خود لالایی ها و سبک های خاصی دارند و حتی نام لالایی در فرهنگ های مختلف، متفاوت است. در منطقه آذربایجان، مادر برای نوزادش، در خلوت دو نفره شان »لای لای« می خواند و از امیدها و آرزوها، بیم ها و ترس ها، شکوه ها و ناله ها و... سخن می>گوید. اما نکته مهم در لالایی های مادران آذربایجان، استفاده از فرم بایاتی در بیان آنهاست. از آنجا که بایاتی جزئی جدایی ناپذیر از فرهنگ مردم آذربایجان شده است و در شادی ها و غم ها، آگاهانه یا ناخودآگاه از مضمون بایاتی سود می برند، در لالایی گویی نیز بایاتی کاربرد خاص خود را یافته است.
در اینجا چند نمونه از لای لای های معروف مادران آذربایجان را می خوانیم و سپس اشاره مختصری به مضمون آن خواهیم داشت:
لای لای دئدیم یاتاسان
قیزیل گوله باتاسان
قیزیل گولون ایچینده
شیرین یوخو تاپاسان
یکی از زیباترین گل ها در فولکلور آذربایجان، همانا گل محمدی می باشد که با عطر و بوی دل انگیزش، دوست داشتنی تر می نماید. و چه زیباست تشبیه فرزند به این گل، چرا که فرزند از دید والدین، زیباترین و خوشبوترین گل روی زمین است. مادر در گوش فرزندش می خواند: لالایی گفتم که بخوابی... در میان گل های سرخ فرو بروی... در میان گلهای سرخ... خوابی شیرین بیابی...
لای لای دئدیم اوجادان
سسیم چیخمیر باجادان
تانری سنی ساخلاسین
چیچکدن، قیزیلجادان .
»باجا« یا »پاجا«، در خانه های قدیمی آذربایجان، محلی برای ورود نور به منازل بود که کاربردهای دیگری هم داشت. این همان سوراخ سقف است که در روز چهارشنبه سوری، پسرها شال خود را به منازل همسایه ها می انداختند و هدیه می خواستند. »چیچک« و »قیزیلجا« نیز همان بیماری های سرخک و آبله هستند که در قدیم از بیماری های صعب العلاج به شمار می>رفت. مادر آمیزه محبت خود را اینچنین به فرزندش منتقل می کند: با صدای بلند لالایی خواندم برایت... اما صدایم از روزنه خانه بیرون نرفت... خدایم تو را نگهدارد... از بیماری هایی مثل سرخ و آبله...
لایلای دئدیم یاتینجا
گؤزلرم آی باتینجا
جانیم دوداغا یئتدی،
سن حاصیله چاتینجا.
امان از مهر مادری! ... با هم از فداکاری های مادرانه در این لالایی به چشم می خورد. لالایی گفتم تا زمانی که بخوابی... حواسم هست که ماه من بخوابد... جانم به لبم رسید... تا تو به اینجا (یا به سر و سامان) برسی...
بالامین یوخوسو گلیر
لای لایی نین سسی گلیر
اوزاق-اوزاق داغلاردان
بالامین داییسی گلیر
به واسطه محبت خواهرانه به دایی فرزندش، اینجا نیز مادر با فرزندش سخن می گوید و به او وعده آمدن دایی را می دهد. مادر می خواند: فرزندم خوابش می آید... صدایی لالایی اش می آید... از کوههای دور دور... دایی فرزندم می آید...
لای لاییْ نام یات بالام
گوُن ایله چیْخ بات بالام
من آرزوما چاتمادیم
سن آرزووا چات بالام
این لالایی به نوعی نشانگر شکوه مادر از زمانه و آرزوی بهترین ها برای فرزندش می باشد، چنانکه می گوید: من برای تو لالایی(آرامش) هستم، فرزندم بخواب... همراه خورشید (نشان دهنده عظمت، بزرگی، نور و شوکت) بیا و برو... من به آرزویم نرسیدم (ناکامی مادر)... تو به آرزویت برس، فرزندم...
لای لای آهو گؤز بالام
لای لای شیرین سؤز بالام
گؤزَل لیکده دونیادا
تکدی منیم اؤز بالام
در فولکلور آذربایجان، آهو نماد زیبایی است و در این لالایی، مادر فرزند خود را به مثابه تمام زیبایی های عالم می بیند و می گوید: بخواب کودک زیبایم که چشمانت از زیبایی به مانند آهوان است... بخواب فرزند شیرین سخنم... در میان زیبایی های عالم... کودک من از همه زیباتر است...
لالاییْ نام اؤز بالام
قاشی قارا گؤز بالام
دیلین بالدان شیرین دیر
دوداغیْندا سؤز بالام
این لالایی نیز مانند لالایی بالایی نشان از ستایش فرزند در مدح نوزادش دارد. اما چیزی که این لالایی جلب توجه می کند، اشاره به زبان فرزند است، چنانکه می گوید: من برای تو لالایی(آرامش) هستم، فرزند دلبندم... ای که چشم و ابرویت سیاهند (که در ادبیات آذربایجان، زیباترین چشم و ابروها سیاه هستند)... زبان تو (ترکی آذربایجانی) از عسل هم شیرین تر است... بر لبانت سخن ها داری با این زبانت...
لایْ لایْ دیلین دوز بالام
دیل آچ گینان تئز بالام
من اوتوروم سن دانیْش
شیرین شیرین سؤز بالام
در این لالایی، محبت مادر به فرزندش به اوج می رسد و این است مهر مادر آذربایجانی به فرزند دلبندش، که می خواهد هر چه زودتر صدای فرزندش را بشنود و با او سخن بگوید. مادر خطاب به غنچه باغ زندگی اش می گوید: بخواب فرزندم که زبانت بانمک است... زودتر زبان باز کن عزیزکم... تا من بنشینم و تو سخن بگویی... با زبان شیرینت برایم سخن ها داری...
لای لای بالام گوُل بالام
من سَنَه قوربان بالام
قان ائیلَه مَه کؤنلوُموُ
گَل مَنَه بیر گوُل بالام
بخواب فرزند همانند گلِ من... الهی که من به قربان تو بروم فرزندم... دل مرا خون مکن... بیا و برایم بخند فرزندم... آری! مادر منتظر خنده فرزندش است و چشم انتظار نشسته تا گل از گل فرزندش بشکفد و او نظاره گر به بار نشستن آرزوهایش باشد. حتی در میان خواهش هایش برای خندیدن نوزادش، به او التماس می کند که دلش را خون نکند و برایش بخندد و در این میان قربان صدقه کودک نیز می رود.
لای لاییْ نام گوُل بالام
تئل لَری سوُنبوُل بالام
کَپَنَک دَن سئرچَه دَن
یوخوسو یوُنگوُل بالام
در فولکلور آذربایجان، از هر یک از اجزای طبیعت بعنوان نمادی جهت معرفی خصوصیات افراد استفاده می شود. در این لالایی، خواب سبک نوزاد به خواب سبک پروانه و گنجشک تشبیه می شود و مادر می گوید:
من برای تو لالایی(آرامش) هستم، فرزند مانند گلم... ای که گیسوانت همانند سنبل>هاست... از پروانه و گنجشک... خواب تو سبک تر است دلبندم...
***
قطعاً لالایی هایی از این دست در ادبیات و فولکلور ما فراوان است و این، تنها نمونه کوچکی از تمام لالایی هایی است که مادر آذربایجانی برای فرزندش می خواند. لالایی آذربایجان، از نظر مضمون، وسعت، شاعرانگی و ایهام کم نظیر است. متاسفانه دیده می شود که مادران امروزی، گاه به جای خواندن این لالایی های زیبا و پرمضمون، در گوش فرزندان خود لالایی هایی به زبان فارسی می خوانند. اما باید به این مادران یادآور شد که اولاً کودکان دوزبانه به اذعان محققان و اندیشمندان این رشته، دارای هوش طبیعی بالاتری هستند و در ثانی، امروزه با پیشرفت تکنولوژی و وجود رسانه ای به نام تلویزیون در خانه ها، کودک دلبند شما در یادگیری زبان فارسی مشکلی نخواهد داشت.
پس پیشنهاد می کنیم مادران فرهیخته ضمن پاسداشت زبان مادری، نگران یادگیری زبان رسمی کشور در آینده برای فرزندانشان نباشند و این موضوع را حتی در لالایی هایی که برای دلبندان و نور دیدگان خود می خوانند نیز لحاظ کنند تا آینده هوشی کودکان خود را نیز تضمین کرده باشند.
اوروج توتسان بایرامدی
آی آخدارسان بایرامدی
آیی گوندوز آراما
آی گوروندی بایرامدی
بایرام اولسون هر گونوز
قوتلی اولسون بایرامیز
احد ایسفندیار اوغلی
oruc tutsan BAYRAMdi , ay axdarsan BAYRAMdi , ayi gunduz arama , ay gorundi BAYRAMdi . BAYRAM
olsun hər gunuz , qutli olsun BAYRAMiz . əhəd İSFƏNDİYARöğli
یاشاییشین جوجوخوندایام
ایرلی گئتسم اولومدی
قارشیسی یاشاییش
آیاغین آلتی توپراق
اوسدی ماوی گویدی
آران گیینیب یاشیل دونی
آتیبدی باشیننان بوزی دونی
گزیرم یاریمی کی ایتیبدی
گئدننن کونلومده غم بیتیبدی
هاچان باشا چاتار گوزلمه
گوروش یرین ورمز اوزلمه
اوزلییرم الیمدن گلمیر گوزلماخ
دیلیم سوسوز بیتیر سویلماخ
احد اومودون اولسا گلرتاپار
حسرت بیتر یار یارینا چاتار
یازیلمیش:23 قیزاران آیی 2014 سات 18:30
پسوند داش در ترکی
داش به معنی سنگ است . اما وقتی به آخر اسم اضافه می شود کلمه جدیدی را می
سازند که معنای متفاوتی می دهد ، این پسوند اغلب نشانه شراکت یا ارتباط میان دو
چیز (که اسم بیانگر آن است) می باشد.
به چند مثال توجه کنید :
سویداش (soydaş) به معنی همریشه و یا هم نژاد
Türkcə Sözlük - فرهنگ لغت ترکیfacebook
آنامین لای لایلارى _ anamın laylayları
لای لای دئدیم یاتاسان _ laylay dedim yatasan
یکی از زیباترین گل ها در فولکلور آذربایجان، همانا گل محمدی می باشد که با عطر و بوی دل انگیزش، دوست داشتنی تر می نماید. و چه زیباست تشبیه فرزند به این گل، چرا که فرزند از دید والدین، زیباترین و خوشبوترین گل روی زمین است.
لای لای دئدیم اوجادان _ laylay dedim ucadan
لای لای دئدیم یاتینجا _ laylay dedim yatınca
بالامین یوخوسو گلیر _balamın yuxusu gəlir
لای لاییْ نام یات بالام _ laylayınam yat balam
لای لای آهو گؤز بالام _ laylay ahu göz balam
لالاییْ نام اؤز بالام
لایْ لایْ دیلین دوز بالام _ laylay deyim döz balam
لای لای بالام گۆل بالام _ laylay balam gülbalam
*
لای لاییْ نام گۆل بالام _ laylayınam gül balam
QAYNAX : FACABOOK/Türkcə Sözlüke
قورتال منی غمدن دای غم چکمیه قادیر دییلم
ساواش اوردوننانام سنی سومیه نادیر دییلم
کوللی عالمده دورسا قارشیمدا سویرم سنی من
سینیب قولوم قانادلاریم اوچمیه طایییر دییلم
کندیمله دییل سومک مین کره اولسمده یولوندا
کونلومه گوزومه حکم ایلمیه قادیر دییلم
گرسدللر منی بارماغینان هر کویده هر یرده
جانین اوچون من سیزلری گورمیه عابیر دییلم
ددیلر گل واز کچ بوسومکدن ساغال اوندان سونرا
دوستاغام گونلریمی گچیتمیه ساییر دییلم
احد سومک اوتدور یانار یاندیرار یاخار جانیوی
بویولدا یانلیز دییلم گئتمیه قادیر دییلم
یازیلمیش:باغمشه ده سات:23:45
Thu 1 nov 2012
آپارما منی زاهیدی بی غم موصللایه ساری
چونکی جان قالماییب جانیمداجان اولموش یاری
آللاهین آدی گلنده سوچلی ایتیرر اوزونو
قارالار قانی آغارار بوزارار رنگی ساری
یتمز گونده مین یولدا اولوب دیریلسه ایر
هر آن تیترر آیاغی گدیر داره ساری
تیتریر ال آیاغی سانکی گورموش سونونی
ال آتار هر یانا هر یره هر جانا ساری
احد سنده اوز ایشینده چالیش یوگسله سن
بیتیریب ایشینی قاچدین قورتولدون داری
هاچان یازیلیب:بللی دئیل